35-lecie Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w Tarnowie

Regionalne Centrum Edukacji o Pamięci nosi imię gen. Baszaka

Z okazji jubileuszu 35-lecia Okręgu Tarnów Światowego Związku Armii Krajowej w Tarnowie odbyła się 25 listopada uroczystość nadania imienia gen. bryg. Zdzisława Baszaka Regionalnemu Centrum Edukacji o Pamięci będącego oddziałem Muzeum Ziemi Tarnowskie oraz skwerowi przed budynkiem Oddziału. Uczczona została pamięć o tym niezwykłym człowieku żołnierzu 16. Pułku Piechoty Ziemi Tarnowskiej, uczestniku wojny obronnej 1939 roku, jednym z dowódców przygotowujących akcję „III Most”, twórcy Izby Pamięci Armii Krajowej w Tarnowie, działaczu społecznym.

W uroczystościach uczestniczyli m.in. Jolanta Baszak-Jurkiewicz – córka generała, Ryszard Pagacz – wicemarszałek Województwa Małopolskiego, Ryszard Żądło – prezes Okręgu Tarnów Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, dyrektor Muzeum Ziemi Tarnowskiej Kazimierz Kurczab, a także młodzież.

- Generał Zbigniew Baszak był jedną z tych osób, którym bardzo leżało na sercu zachowanie dobrego imienia żołnierzy Armii Krajowej oraz utworzenie muzeum upowszechniającego wiedzę o Polskim Państwie Podziemnym i jego siłach zbrojnych, ale także, aby mówiono o tym, jak wiele Brytyjczycy nam zawdzięczają. Kilka lat temu, podczas jednej z rozmów, zapytałem Zdzisława Baszaka, co czuł uczestnicząc w brawurowej akcji przesłania do Wielkiej Brytanii fragmentów niemieckiej rakiety V-2 i odpowiedział, że nigdy wcześniej ani później tak się nie modlił, by wszystko się udało. Bo zdawał sobie sprawę z wagi tej operacji dla losów wojny – mówi wicemarszałek Ryszard Pagacz.

Po mszy św. w Bazylice Katedralnej w Tarnowie, w intencji członków i założycieli ŚZŻAK, uczestnicy wydarzenia spotkali się na skwerze przy dawnych koszarach wojskowych przy ul. Mościckiego. Tam nastąpiło uroczyste nadanie imienia generała Zdzisława Baszaka Regionalnemu Centrum Edukacji o Pamięci, skwerowi i odsłonięto okolicznościową tablicę. Wicemarszałek Ryszard Pagacz, wraz z córką generała Jolantą Baszak, zapalił znicze pamięci przed tablicą. Następnie złożył wiązankę kwiatów pod pomnikiem 16. Pułku Piechoty Ziemi Tarnowskiej.

Generał brygady Zbigniew Baszak (1920-2024) to żołnierz 16. PP Ziemi Tarnowskiej oraz uczestnik wojny obronnej w 1939 roku. Oficer Armii Krajowej Inspektoratu Tarnów Armii Krajowej ps. Pirat. W konspiracji brał udział w wielu akcjach, w tym w Operacji III Most – jednej z najbardziej spektakularnych akcji Polskiego Państwa Podziemnego w czasie II Wojny Światowej, polegającej na przerzuceniu z Polski do Anglii części zdobytej rakiety V-2, tajnej broni Hitlera. W latach 1947-1952 był więziony przez władze komunistyczne. Jest twórcą okręgu Tarnów SZŻAK i Izby Pamięci Armii Krajowej w Tarnowie.

Na bazie Izby AK, w której eksponowano wojenne pamiątki zgromadzone przez gen. Baszaka powstało Regionalne Centrum Edukacji o Pamięci, będące oddziałem Muzeum Ziemi Tarnowskiej.